Blauwe Scholk in Den Dungen wordt gemeentelijk monument

Onlangs heeft het college van B en W besloten om het grootste gedeelte van de Blauwe Scholk aan te wijzen als gemeentelijk monument. Het gaat om de lange zijde aan de Bosscheweg (bouwfasen 1, 2 en het voorste deel van fase 3) en de historische muur. Zowel het interieur als het exterieur zijn aangeduid als cultuurhistorisch waardevol. De lagere aanbouw, die in 1983 nogmaals werd uitgebouwd en intern grondig werd aangepast tot dorpshuis, valt buiten de aanwijzing. Deze voegt geen betekenis van architectuur, bouw of stedenbouwkundig historisch belang toe. Het verzoek tot aanwijzing is gedaan door het Cuypersgenootschap en Stichting Erfgoed Sint-Michielsgestel. Met de huidige gedeeltelijke aanwijzing ging het Cuypersgenootschap volledig akkoord. Ook het merendeel van de wensen van Stichting Erfgoed Sint-Michielsgestel is nu gehonoreerd.

Geschiedenis Blauwe Scholk

De Blauwe Scholk is gebouwd, vermoedelijk naar een ontwerp van Jan Heijkants, als meisjesschool in opdracht van de congregatie Zusters van Liefde uit Schijndel. Zij verzorgden er het onderwijs en waren gehuisvest in het nabijgelegen Sint-Antoniusgesticht aan de Litserstraat. Het schoolgebouw kent vier bouwfasen. Het oorspronkelijke gebouw uit 1902 (bouwfase 1) kreeg in 1919 een tweede en derde etage (bouwfase 2). Tijdens bouwfase 3 rond 1925 werd, vanwege een tekort aan klaslokalen, haaks op het hoofdgebouw een dwarsvleugel met gymzaal geplaatst. De laatste bouwfase uit 1983 (bouwfase 4) staat bekend als de verbouwing van lagere school naar gemeenschapshuis. De aanwijzing tot monument betreft de bouwfases 1 en 2, het aan de straat gelegen gedeelte van fase 3 en de historische muur.


Plattegrond en 3D weergave van de Blauwe Scholk, Bosscheweg 5-7, Den Dungen. Het zwart omkaderde deel krijgt de status van gemeentelijk monument.

Monumentale waarde

De Blauwe Scholk is volgens de monumentencommissie niet alleen van architectuurhistorisch maar ook van cultuurhistorisch belang. Het is één van de nog weinig resterende dorpsscholen in de regio en daarmee van hoge zeldzaamheidswaarde. Verder is het een waardevol overblijfsel van de geestelijke en religieuze ontwikkelingen van het dorp in de negentiende en twintigste eeuw. Bovendien is het schoolgebouw beeldbepalend in de dorpskern. Het exterieur wordt door de commissie omschreven als “zeer gaaf bewaard” en ook in het interieur van bouwfasen 1, 2 en een deel van 3 speelt een “vrij hoge mate van gaafheid en herkenbaarheid” mee in de monumentale kwaliteiten van het gebouw. Een monumentale status zorgt ervoor dat de cultuurhistorie en architectuur van het gebouw beschermd worden. Toekomstige (ver)bouwplannen in en aan het pand moeten door de monumentencommissie worden beoordeeld.

Nieuwe bestemming

Met dit besluit komt er na lange tijd duidelijkheid over de status van de Blauwe Scholk. Daarmee zijn de kaders voor verdere ontwikkelingen op die locatie vastgesteld. In de Blauwe Scholk zouden in de toekomst bijvoorbeeld appartementen en/of commerciële functies kunnen komen. Dat traject wordt nu opgepakt.